جهان، کلمات الهی

همانطور که یک نویسنده در مطالب کتابش، ظهور و تجلی می یابد، خداوند در تکتک مخلوقات که کلمات او هستند ، تجلی یافته است.

قُلْ لَوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا ﴿کهف/۱۰۹ ﴾

بگو اگر دريا براى كلمات پروردگارم مركب شود پيش از آنكه كلمات پروردگارم پايان پذيرد قطعا دريا پايان مى‏ يابد هر چند نظيرش را به مدد [آن] بياوريم .

اگر مثلا تفسیر المیزان را در نظر بگیریم؛ تک تک حروف و کلمات این کتاب، حکایت از علامه طباطبائی می کنند. البته هر خواننده ای به میزان فهم خود، از این کتاب بهره می برد. یک انسان بی سواد، فقط مرکبی بر کاغذ در اشکال مختلف می بیند، کسی با سواد اندک، حروف را می شناسد و معانی ظاهری کلمات را متوجه می شود. به همین ترتیب تا جائی که شخصی مثلا علامه شهید مطهری، جان کلام این کتاب را درک می کند.

جهان خلقت هم ظاهری و جانی دارد. که ظاهر آن مشهود همه هست و تنها کسانی که قلب سلیم دارند، جان این جهان را درک می کنند.

يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ ﴿الروم/۷﴾

از زندگى دنيا ظاهرى را مى ‏شناسند و حال آنكه از آخرت غافلند .

تک تک کلمات تفسیر المیزان از علامه طباطبائی حکایت می کنند یعنی همه آیه و نشانه ای از علامه هستند. پس جهان خلقت هم آیات الهی هستند و از خالق هستی حکایت می کنند. البته باز هم سعه وجودی افراد در حکایت از خالق متفاوت است. همانند انسانی که در رواق مثلا حرم امام رضا(ع) ایستاده باشد و هزاران آینه اطرافش، عکس او را نشان دهند. هر آینه بخشی و قطعه ای از شخص را نشان می دهد. همه عکس او هستند، آیه ای از او هستند. همه او هستند اما او همه نیست.

در این میان ممکن است آینه تمام قدی باشد که بتواند شخص را به طور کامل نشان دهد. در جهان خلقت هم مظاهر تامی همچون رسول الله(ص) و معصومین(ع) هستند که انعکاس کامل اسماء و صفات الهی هستند.

با این بیان، همه جهان خلقت ملائکه الهی هستند. در جهان خلقت چیزی به جز ملائکه الله نیست. همه در حال تسبیح پروردگارند. البته باز هم با حفظ مراتب و سعه وجودی خود.

تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَكِنْ لَا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كَانَ حَلِيمًا غَفُورًا ﴿الاسراء/۴۴﴾

آسمانهاى هفتگانه و زمين و هر كس كه در آنهاست او را تسبيح مى‏ گويند و هيچ چيز نيست مگر اينكه در حال ستايش، تسبيح او مى‏ گويد ولى شما تسبيح آنها را درنمى‏ يابيد به راستى كه او همواره بردبار [و] آمرزنده است .

(ادامه دارد)