عالم ذر

وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ(سوره اعراف/آیه 172)

و هنگامى را كه پروردگارت از پشت فرزندان آدم، ذريه آنان را برگرفت و ايشان را بر خودشان گواه ساخت كه آيا پروردگار شما نيستم؟ گفتند: «چرا، گواهى داديم» تا مبادا روز قيامت بگوييد ما از اين [امر] غافل بوديم.

اولا فرموده از پشت فرزندان آدم و نه از پشت حضرت آدم

ثانیا خدا به ذریه بنی آدم،  خودشان را نشان داد و مستقیما گفت آیا پروردگار شما نيستم؟ یعنی مثلا آینه را کج کرد تا خودشان را دیدند و بعد اعتراف کردند و گواهی دادند.

این آیه در کنار آیه 19 سوره حشر که می فرماید:

وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

و چون كسانى مباشيد كه خدا را فراموش كردند و او [نيز] آنان را دچار خودفراموشى كرد؛ آنان همان نافرمانانند.

مشخص می کند که کیفر فراموشی خدا، فراموشی خود است و اگر کسی خودش را فراموش کرد،(خود انسانی خود را فراموش کرد) موحد نیست و از توحید خارج می شود.